İran’da Mahsa Amini’nin zarurî başörtüsü maddelerini uygulayan ahlak polisi tarafından gözaltına alınmasının akabinde ölmesiyle ilgili protestolar birçok kente yayıldı. Toplumsal medyada hareketlerle ilgili paylaşılan imajlarda güvenlik güçlerinin göstericilere sert formda müdahale ettiği ve çok sayıda göstericinin gözaltına alındığı görüldü. Tekrar imajlarda Tahran’daki protestocu bayanların başörtüsü zorunluluğuna karşı başörtülerini çıkardıkları görülüyor. Kimi aksiyoncu bayanlar ise “Saç yoksa günah da yok” diyerek saçlarını kazıttı. İran devlet televizyonunun haberine nazaran de Kirmanşah kentinin başsavcısı Şehram Keremi, şovlar sırasında iki kişinin ömrünü yitirdiğini 25 kişinin de yaralandığını duyurdu.
Özgür Avrupa Radyosu’nda çalışan İranlı gazeteci Golnaz Esfandiari, protestolara ait Cumhuriyet’e konuştu.
Gösterilerin çok kıymetli olduğunu kaydeden Esfandiari, “Çünkü halkın öfkesini vurguluyorlar. 40 yıldır devam eden bayana yönelik şiddete, ahlak polisine ve 1979 ihtilalinin akabinde 1981’de zarurî hale gelen tesettür maddesine duyulan öfkenin yansıması olarak şovlar epey kıymetli. Lakin bu protestoların İran’ın tertibini, din insanlarının ideolojik temellerinden biri olan başörtüsü kuralından vazgeçmeye zorlamasının pek muhtemel olmadığını düşünüyorum” dedi.
ABD’nin New York kentinden düzenlenen Birleşmiş Milletler Genel Konseyi sırasında protestocular İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin yargılanması için şovlar düzenledi.
“İRAN’A BASKI SÜRSÜN”
Amini’nin vefatının memleketler arası medyanın ilgisini çektiğine dikkat çeken Esfandiari, “Uluslararası kınamaların ve soruşturma davetlerinin yapıldığını düşünüyorum. Ülkelerin İran’a, bayana yönelik şiddeti sona erdirmesi ve Amini’nin vefatıyla ilgili bağımsız bir soruşturma yürütmesi için baskı yapmaya devam etmesini umuyorum. Umarım İslam Cumhuriyeti’nin bayanlara nasıl davrandığı konusu unutulmaz ve İran üzerindeki baskı devam eder” diye konuştu.
“TACİZCİ” AHLAK POLİSLERİ
Esfandiari, “Ahlak polisi, bayanlara karşı devletin bir baskı aracıdır. Ahlak polisleri tarafından taciz edilmeyen İranlı bir bayan bulamazsınız. Bence Aminin’in vefatından sonra oluşan öfkenin sebebi bu olayın herkesin başına gelebilecek olmasıdır. İranlı bayanlar ahlak polisi tarafından tutuklanmanın nasıl bir kaygı, öfke ve aşağılama hissi yarattığını çok uygun biliyorlar” sözlerini kullandı.