Toplumda görülme oranı açısından epeyce yaygın bir sorun olan tiroid nodüllerinin son yıllarda 18-35 yaş aralığında görülme sıklığının arttığı gözleniyor. Yalnızca nodüllerde değil tiroid kanserinde de tıpkı değişimin gözlendiğini söyleyen Endokrin Cerrahi uzmanı Prof. Dr. Erhan Ayşan, evvelden 20’li yaşlarda tiroid nodülünün az, tiroid kanserinin ise son derece nadir görüldüğünü söyledi.
Günümüzde ise bu oranların arttığını ve bu durumun sebebinin net olarak bilinemediğini belirten Endokrin Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erhan Ayşan şunları kaydetti:
“Ultrasonografinin yaygın olarak kullanımı erken teşhislerin sayısını arttırmış olabilir. Bununla birlikte daha da kıymetli ve korkutucu olan radyasyon, beslenme, gerilim üzere çevresel faktörlerin tiroid bezi üzerinde yarattığı olumsuz tesirler. Bu etkenlerin tiroid nodülü ve kanseri sıklığındaki artış üzerinde kıymetli tesirleri olduğu düşünülüyor.”
NODÜL GELİŞİMİNDE ÇEVRESEL FAKTÖRLERİN TESİRİ BÜYÜK
Genç kümede nodül gelişmesinde baş ve boyun bölgesine radyasyon alınması ile ailede tiroid kanseri varlığının en değerli risk faktörleri olduğunu belirten Prof. Ayşan, bunun yanında sigara, kanserojen besinler ve gerilimin de değerli faktörler olduğunu söyledi.
Ailede nodül olması, nodül olmasa bile rastgele bir tiroid hastalığı örneğin Haşimoto bulunması bile gençlerde tiroid nodülü ve kanseri için risk oluşturuyor.
GENÇ KÜMEDEKİ NODÜLLERDE KANSER RİSKİ DAHA YÜKSEK
Genç yaş kümesinde görülen nodüllerin kanser riskinin yetişkin yaş kümesine nazaran daha yüksek olmasının da başka bir telaş kaynağı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Erhan Ayşan kelamlarına şöyle devam etti:
“Yetişkin bir beşerde tespit edilen nodüllerin yaklaşık yüzde 5’i kanserken genç yaş kümesinde bu oran iki katına çıkıyor. Üstelik yaş küçüldükçe kanser riski de artıyor. Örneğin 20 yaşında bir beşerde tıpkı özelliklere sahip bir nodülün kanserleşme riski, 30 yaşındaki bir beşerden daha yüksek.”
GENÇ ERKEKLER DAHA ŞANSIZ
Kadın ver erkekler ortasında nodül görülme sıklığı açısından bir fark olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ayşan, “Kadınlar bu hususta ne yazık ki şanssız grup! Bayanlarda tiroid nodülü görülme sıklığı erkeklerden 3 kat daha fazla. Lakin erkekler açısından da beğenilen olmayan bir istatistik var. Erkeklerde ise nodüllerin kanserleşme riski bayanlara nazaran iki kat yüksek. Yani tiroid nodülleri genç bayanlarda daha sık görülüyor fakat daha az kanserleşiyor. Erkeklerde ise daha az görülüyor fakat kanserleşme riski daha yüksek” diye konuştu.
NODÜLLER SİNSİ İLERLİYOR
Hem nodüllerin, hem de tiroid kanserinin çok sinsi hastalıklar olduğunun ve neredeyse hiç belirti vermediğinin altını çizen Prof. Dr. Erhan Ayşan, bunun hastaların durumu erken fark etmelerine mahzur olduğunu söyledi.
Prof. Ayşan, “Hatta o denli hadiseler görüyoruz ki, nodül çapı 5cm’e ulaşmış olmasına karşın hiçbir bulgu vermiyor ve tesadüfen çekilen bir röntgen sinemasında teşhis konuluyor. Hastalarda en sık gördüğümüz bulgu ise uzunluğunda hafif bir şişlik oluyor” tabirlerini kullandı.
Bu nedenle genç yaş kümesinde görülen nodüller için tarama uygulanmasının çok kıymetli olacağını belirten Prof. Dr. Ayşan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Tiroid ultrasonu tiroid nodüllerinin teşhisinde yüzde 100, tiroid kanserinin teşhisinde ise yüzde 35-40 oranında tesirlidir. Hasebiyle bu türlü bir tarama programında yalnızca tiroid ultrasonu yapılması kâfi olacaktır. Bununla birlikte ailesinde tiroid hastalığı olan, boynunda şişlik fark eden gençlerin vakit kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurarak tiroid ultrasonu yaptırmalarında yarar var.”
ÖNCE AYIRICI TEŞHİSLE KANSER DIŞLANMALI
Genç hastalarda nodül görüldüğünde kesinlikle kanser olup olmadığının ayırt edilmesi gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Erhan Ayşan takip ve tedavi süreciyle ilgili şu bilgileri verdi:
“Biz endokrin uzmanları genç bir hastada nodül gördüğümüzde birinci olarak bunun kanser olup olmadığını ayırt etmemiz gerekir. Bu ayrımı bazen yalnızca ultrasonla yapabiliyoruz, bazen de iğne biyopsisi gerekebiliyor. Şayet yüksek kanser riski varsa ya da biyopsi ile kesin kanser tanısı konulmuşsa kesinlikle ameliyat gerekir. Genç yaşta nodül tespit ettiğimiz hastalarımızda ultrason ya da biyopsi ile kanser olmadığını kesinleştirmişsek bu hastalarımızı takip altına alırız ve 3 ya da 6 aylık dönemlerle ultrasonla takip ederiz.
Nodülde büyüme, yeni nodül oluşumu, nodül görünümünde değişiklikler üzere durumlar istemediğimiz gelişmelerdir. Bunlara her an hazırlıklı olmak gerekir. Son olarak şunu belirtmek isterim ki, yetişkinlerde olduğu üzere genlerde de tiroid kanseri ölümcül değildir. Kâfi ki teşhiste çok geç kalınmasın. Bu, vaktinde yapılmış hakikat bir ameliyatla büsbütün tedavi edilebilen bir hastalıktır.”