Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mithat Bahçeci, meyve suyu tüketimindeki artışa dikkat çekti.
Prof. Dr. Bahçeci, hem hazır besin dalının aktifliği hem de ömür şartlarından ötürü, bilhassa ağır çalışan kişi ve çocukların daha rahat ve sağlıklı olduğu inancıyla meyvenin kendisi yerine hazır meyve suyu ya da taze sıkılmış meyve suyu tüketmeyi tercih ettiğini kaydetti.
MEYVE SUYUNDAKİ ŞEKER SÜRATLE KANA KARIŞIR
Tüm meyvelerin früktoz ya da öbür ismiyle meyve şekeri içerdiğini hatırlatan Prof. Dr. Bahçeci, “Normal şartlarda früktoz meyve hücresinin içinde bulunur ve meyve tüketildiğinde ve çok tüketilmediği vakit yavaş olarak zararsızca kana karışır. Buna rağmen taze sıkılmış da olsa meyve suyundaki hür halde bulunan früktoz çok süratli olarak kana karışır ve önemli oranda insülin direncine yol açar. Yeniden vurgulamak gerekirse meyvenin kendisinde ağır olarak posa ya da lif bulunurken, meyve suyunda pek lif bulunmaz. Böylelikle içilen meyve suyunun glisemik indeksi yani kan şekerini arttırıcı tesiri daha da yükselir.
Liften arınmış, hür früktozdan varlıklı meyve suyu tüketimi kan şekerinde süratli artışa neden olur ve pankreas bu seviyeyi olağana indirmek için daha fazla insülin salgılılar. Bu duruma da insülin direnci diyoruz. Vakitle bu direnç aşikâr boyuta ulaşınca ve gereğince insülin de salgılanmayınca durum daha da kötüleşerek tip 2 diyabet riski ortaya çıkar. Dünya Sıhhat Örgütü, yetişkinlerin günde 30 gramdan fazla şeker katkısı almamalarını öneriyor ki, bu yaklaşık 150 ml (bir çay bardağı) meyve suyuna muadildir. Mümkün olduğunca bu ölçüyü aşmamak gerekir.
Sıkılmış meyve suyu tüketmek ölçü olarak çok tüketmeye neden olur. Örneğin 1 bardak elma suyu için en az 3-4 elma, 1 bardak portakal suyu için en az 2 portakal gerekmekte bu da alınan früktozdan varlıklı sıvının daha da fazla olmasına yol açar” diye konuştu.
C VİTAMİNİ AZALIYOR
Meyve suyu yerine meyve tüketmenin vitamin açısından da değerini tabir eden Prof. Dr. Bahçeci, C vitamininin havanın oksijeni ile temas ettiğinde süratle okside olup vitamin aktivitesini kaybettiğini vurguladı. Bu yüzden de taze sıkılan meyve suyunun, daha sıkılırken içerdiği C vitamininin havayla bol ölçüde temas ettiğinden C vitamin aktivitesinin de güzelce azaldığına dikkat çeken Bahçeci, “Bu vitamin alkaliye de çok hassastır ve alkali ortamda da süratle okside olarak vitamin özelliğini kaybeder. Yüksek sıcaklık, ışık, havanın oksijeni, bakır ve demir üzere mineraller ve alkali ortam oksitlenmeyi hızlandırarak vitamin kaybını artırmakta ve böylelikle hazırlanan meyve suyunda vitamin içeriği daha da azalmaktadır. Bu nedenle mümkün olduğunca meyvenin kendisi tüketilmelidir.
Aksi takdirde hür früktozdan güçlü, posa içermeyen, C vitamininin kaybetmiş meyve suyu tüketildiğinde meyve yerine güya şekerli su içilmiş üzere olmakta faydadan çok insülin direnci, hiperlipidemi ve ilerleyen periyotta tip 2 diyabet riski ile karşı karşıya kalınmaktadır” dedi.