Türkiye’de çalışanların yüzde 47’sini ilgilendiren taban fiyat tartışmaları alım gücündeki büyük erime nedeniyle bu yıl erken başladı. Aralık sonunda başlaması gereken tartışmaların öne çekilmesi sendikalara nazaran piyasadaki artırımları, iş dünyasına nazaran de işten çıkarmaları öne çekiyor.
Asgari fiyat orta artırımla birlikte geçtiğimiz yıla nazaran yüzde 94 artarak 5 bin 500 lira olurken enflasyondaki süratli yükseliş toplumdaki fakirleşmeyi durduramadı. Birinci kere temmuz ayında yapılan orta artırımla artırılan minimum fiyat, alım gücünü ikinci ayda kaybetti.
Bu nedenle de minimum fiyat tartışmaları gündemden hiç düşmedi. Birebir vakitte bir seçim aracına dönüşen minimum fiyatta tartışmalar sürerken Minimum Fiyat Tespit Komisyonu’nda personel tarafını temsil eden TÜRK-İŞ Genel Lideri Ergün Atalay, evvelki gün değişik bir çıkış yaptı. Erken tartışmayı gerçek bulmadığını söyleyen Atalay, piyasada minimum fiyattaki artış beklentisini mazeret edenlerin artırım yapmaya başladığına dikkat çekerek “Asgari fiyat konuşulduğu vakit yumurtaya, peynire, ete, süte artırım devam ediyor. Ağzımı açmıyorum. Taban fiyatı, görüşmeler başladığı vakit çıkıp konuşurum” dedi.
(Ergün Atalay)
Atalay’ın dikkat çektiği mevzuyu kıymetlendiren iş dünyası ise artırımdan çok erken tartışılan sayıların birtakım işletmelerde işten çıkarmalara neden olduğu görüşünde.
Yaklaşık 400 üyesi ile bölümün değerli kuruluşlarından olan Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya, aylar öncesinden bu bahislerin lisanlandırılmasının yurttaşı yanlış yönlendirdiğini söyledi.
Kaya şöyle konuştu:“Açıklanan sayılar enflasyon beklentisi yaratıyor ve artırımlar sürüyor. Ayrıyeten işten çıkarmalar da öne çekiliyor. Zati daralan bir iktisat ve ihracat var. Patron işten çıkarmalara yılbaşından sonra gelecek tazminat yükü sebebiyle ivedi karar veriyor.”
(Ramazan Kaya)
Kaya, önümüzdeki yıl için minimum fiyatta yüzde 40-50 bir artırım beklediklerini belirterek “Fiyatlamamızı bu hesapla yapıyoruz. Çok sıkıntı bir yıl bizi bekliyor” diye konuştu.
‘VERGİ İNDİRİMİ ŞART’
Perakende dalından yaklaşık 500 üyesi bulunan Birleşmiş Markalar Derneği Lideri Sinan Öncel ise Atalay’ın değerlendirmesine katılmayanlardan. Dalda fiyatların dönemlik belirlendiğini söyleyen Öncel, “Ancak yeni eserler zamlanır o da maliyetler o eserin üretimine yansırsa onun dışında artırım yaparsak talep düşer. Özgür piyasada fiyatı arz ve talep oluşturur” dedi.
(Sinan Öncel)
Taban fiyat artışının resmi enflasyonun altında kalmaması gerektiğini belirten Öncel, “Ancak devlet takviyesi koşul. İstihdamda kayıp olmaması için, vergi dilimlerinde bir düzenleme gerekiyor. Ayrıyeten vergi dilimlerinde yapılacak düzenleme patronun yükünü hafifleteceği için tüketici fiyatlarına da olumlu yansır ve enflasyona tesir eder” diye konuştu.
‘TÜM MALİYETLER ARTIYOR’
Türkiye Perakendeciler Federasyonu Lideri Ömer Düzgün de Atalay’a katılmayanlardan. Düzgün, “Beklenti oluşur natürel lakin kimse altı ay evvelce artırım yapamaz. Kaldı ki keşke minimum fiyat zamlansa da artırım yapmasak. Taban fiyatla birlikte ödenen vergi artıyor, doğalgaz zamlanıyor, kira artıyor. Artırımları minimum fiyata bağlayamayız” dedi.
(Ömer Düzgün)
Düzgün, artırımlı taban fiyatın ise 8 bin ile 8 bin 500 lira ortasında olması gerektiğini belirterek şunları söyledi: “Vergide düzenleme olmazsa gerçek kesim kaldıramaz bu taban fiyat artışlarını.”