Prof. Dr. Tansel Ak’tan ‘deprem ve tutulma’ değerlendirmesi: ‘Bir münasebet görülmüyor’

Parçalı güneş tutulması, ülkenin de birçok noktasından gözlemlendi.

Tutulma, İstanbul’da saat 13.47’de yüzde 38 ile en yüksek örtülme düzey ulaştı. Ay ve Güneş’in tıpkı hizaya gelmesiyle gerçekleşen tabiat olayı senede birkaç kere yaşanabilse de coğrafik olarak hudutlu noktalarda gözlemlenebiliyor.

Bugün gerçekleşen modüllü tutulma için İstanbul Üniversitesi Gözlemevi’nin bahçesinde teleskoplar kurularak halka açık aktiflik düzenlendi. Aktifliğe üniversite öğrencilerinin yanı sıra, güneş tutulmasını merak eden birçok kişi ve bilhassa çocuklar ilgi gösterdi. Astronomi ve Uzay Bilimleri Fakültesi öğretim vazifelileri de, gelenleri bilgilendirmek için alanda bulundu. Gözlemevinin içinde bulunan 86 yıllık tarihi teleskop ve bilgisayar simülasyonu ile de tutulma takip edilerek fotoğrafları çekildi.

“İSTANBUL’DA TAM GÜNEŞ TUTULMASI 2081 YILINDA GÖRÜLECEK”

Tutulmanın çıplak gözle fark edilemeyeceğini belirten İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Kısım Lideri Prof. Dr.Tansel Ak, “Güneşin kalan yüzeyi ayın dolunaydaki parlaklığının 180 bin kat üstünde olacak münasebetiyle çok bir şey fark etmeyecek. Tutulmalar enteresan olaylar bilhassa tam tutulmalar alımlı ve etkileyicidir. Bu çeşit aktiflikleri vesile oluyor, gençlere ve insanlara bilgilerimizi aktarıyoruz. Bu bilgilerden bir tanesi de bu ‘deprem ve tutulmalar‘ sıkıntısı.

“BİR BAĞLANTI YOK…”

Depremlerle güneş tutulmaları ortasında bağ olabileceği üzerine birtakım savlar lisana getirildi. Bizim yaptığımız araştırmalara nazaran istatistik bakımından baktığınızda sarsıntılar ve güneş ve ay tutulmaları ortasında bir alaka görülmüyor. Zelzeleler dünyanın her tarafında olabiliyor bir kısmı okyanuslar ve kentlerden uzak meydana geldiği için haber dahi olmuyor. Halbuki tutulmalar yıl içerisinde çok az meydana geliyor, güneş tutulmalarına baktığınızda iki ila beş sefer meydana gelebilir ve bu hiç tam güneş tutulması da olmayabilir.

İstanbul’da birinci tam güneş tutulması 2081 yılında meydana gelecek, 2030 yılında da bir halkalı güneş tutulması göreceğiz. Münasebetiyle elimizde sarsıntı hususuyla alakalı bilimsel bir data yok. Tarihi bir teleskop var burada 1936 yılında faaliyete başlamış, daha sonra 1940 yılında üzerine güneş teleskobu eklenmiş. Bununla biz tutulmayı bir projeksiyon halinde gözlemleyebileceğiz, bunun dışında küçük teleskoplarımız var 20-30 santimlik, asıl teleskobumuz daha da küçük aynalı teleskoplarımız var buradakiler üzere.

En değerli nokta güneşe isli camlar ve güneş gözlüğüyle bakılmaması gerektiği, biz güneşin ışığını 100 bin kat azaltan özel filtreler kullanmaktayız. Projeksiyon da kullanıyoruz, tarihi teleskobumuzda 25 santimlik bir projeksiyon diski oluşturuyoruz. Farklı bir bilgi olarak; tutulma esnasında ağaçların yapraklarının ortasından güneş ışığına bakarsanız bir sürü güneş imajı göreceksiniz hepsinde de güneşin bir kısmının kapalı olduğunu göreceksiniz”dedi.

“YAKLAŞIK İKİ BUÇUK SAATLİK BİR OLAY”

Parçalı güneş tutulması ile ilgili bilgi veren İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Öğretim Üyesi Dr.Öğr.Üyesi Sinan Aliş ise “İstanbul Üniversitesi Gözlemevi’nde halka açık bir aktiflikle teleskoplarımızı kurduk, hem tarihi teleskopumuzla hem portatif teleskoplarımızla gelenler bu olayı izleyebilecekler. Vilayetlere nazaran saatler değişiyor zira geometrik bir olay bu, herkes birebir anda birebir olayı görmeyecek. Yaklaşık iki buçuk saatlik bir olay gerçekleşecek. En doğudaki vilayetlerimiz güneşi daha örtünmüş görebilecekler yaklaşık yüzde 50’lik, yüzde 50’yi biraz daha aşabilen bir örtülme bu vilayetlerimizde görülecek, İstanbul’da güneş yüzde 38 oranında örtülecek, Güneş’in modüllü bir formda bir kısmının Ay tarafından kapandığını görebileceğiz” diye konuştu.

Yorum yapın