Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (MMO) Lideri Yunus Yener, 1 Eylül’de doğalgaza ve elektriğe gelen artırımların akabinde “Elektrik ve doğalgaz artırımları enflasyonu daha da körükleyecek, yüksek faturalar yurttaşların belini bükecektir” dedi.
Yener, artırımlarla ilgili bugün yaptığı yazılı açıklama şöyle:
‘ANKARA’DA AYLIK FATURA 872 TL’YE ULAŞTI’
‘SON ON YILDA DIŞA BAĞIMLILIK ORANI YÜZDE 99.5’
Milyonlarca dar gelirli yurttaş, yüksek elektrik ve doğalgaz faturalarını ödemekte zahmet çekecek, ödeyemedikleri elektrik ve doğalgaz faturaları yüzünden çok sayıda yurttaşımız karanlık ve soğuğa mahkum edilecektir.
Doğalgaz ve petrol fiyatlarında dünya ölçeğinde artışlar olduğu doğrudur. Lakin, izlediği yanlış siyasetlerle, son on yılda dışa bağımlılık oranı yüzde 99,5 olan doğalgaz tüketimini yüzde 37, yüzde 93 olan petrol tüketimini yüzde 44, yüzde 60 olan taşkömürü tüketimini yüzde 23 artıran da mevcut iktidardır. Üçte ikisi karayollarındaki 26 milyon araç tarafından tüketilen petrol tüketimini daha da artırmak için raylı ulaşımı ihmal edip, kâr garantili otoyol inşaatlarını teşvik eden ve doğalgaz depolama tesislerinin kapasite artırma yatırımlarındaki çok büyük gecikmelere göz yuman da tıpkı iktidardır.
Gerek son birkaç yıl içinde, gerekse 2022 yılı içinde güç fiyatlarındaki artışlar, TÜİK’in resmi enflasyon oranlarının çok üzerindedir. Türkiye’nin 2022 yılı güç hammaddeleri ithalatı 100 milyar dolara ulaşarak rekor kıracaktır.
Halkımızın yakıcı aktüel muhtaçlıkları temelinde atılması gereken acil adımlar şunlardır:
“YOKSUL AİLELERİN TÜKETİMLERİ KAMU TARAFINDAN KARŞILANMALIDIR”
Çok önemli bir sorun olan ve giderek çoğalan güç yoksulluğunun yakıcı tesirlerini azaltmak için güç fakirlerine kamusal takviyeler artırılmalı ve genişletilmelidir. Elektrik ve Makina Mühendisleri Odalarının yıllardır lisana getirdiği, bir ailenin aylık taban elektrik tüketiminin 230 kilovat saat olduğu gerçeğini görmezden gelen siyasi iktidar, fahiş elektrik ve doğalgaz artırımlarını protesto aksiyonlarının yaygınlaşması üzerine konutlara 1. kademede tüketim sonunu 240 kilovat saate yükseltmek zorunda kalmıştır. Düşük gelirli ailelere yapılan elektrik yardımının üst sonu ise hala 150 kilovat saattir. 2 milyon 140 bin hanenin 150 kilovat saate kadar tüketimlerini devlet karşılamaktadır. Bu uygulama derhal gözden geçirilmeli, hanede yaşayan kişi sayısından bağımsız olarak fakir ailelerin 240 kilovat saate kadar tüketimlerinin tamamı kamu tarafından karşılanmalıdır.
“DESTEK MEBLAĞI DÜŞÜK GELİRLİ AİLELERİ KAPSAYACAK BİÇİMDE GENİŞLETİLMELİDİR”
Bireysel ısınma ile ısınan bir konutun yıllık doğalgaz tüketimi, örneğin Ankara’da 960 metreküptür. Eylül ayı BaşkentGaz satış fiyatlarıyla, bu tüketim için ödenecek ölçü 5 bin 472 TL’dir. Düşük gelirli ailelere yapılacağı açıklanan 450 ile bin 150 TL yardım, bugünden sonra hiç yeni artırım yapılmasa bile, ödenecek gaz bedelinin sırf yüzde 8 ile 21’ni karşılamaktadır. Bugün yardıma gereksinim duyan bir hanenin doğalgaz için ödeyeceği paranın yalnız 12’de 1’i ile 5’te 1’ini karşılayan takviye düşük ve yetersizdir. Takviye meblağı, yıllık gaz muhtaçlığı olarak ödenecek gaz bedeline eşitlenmeli ve kapsamı tüm düşük gelirli aileleri kapsayacak biçimde genişletilmelidir. Ayrıyeten mahallî idareler bedelsiz yahut düşük bedelle su dayanağı vermelidir.
“YÜKSEK VERGİLER DÜŞÜRÜLMELİ”
Enerji girdileri ve eserlerindeki yüksek vergiler düşürülmeli, elektrik faturalarına eklenerek konut abonelerinden zorla tahsil edilen kayıp/kaçak bedeli ve dağıtım şirketlerine ek yararlar sağlayan tüm kalemler iptal edilmelidir.
Konutlarda temel gereksinimlerden olan elektrik, doğalgaz, su ve bağlantı, çağdaş insan ömrünün temel ögeleridir. Yurttaşların bu temel gereksinimleri KDV, ÖTV vb. vergilerden muaf olarak karşılanmalıdır. Süratle artan enflasyon karşısında fiyatlar ve maaşlar da çok süratli halde aşınmaktadır. Fiyatlar üzerindeki gelir vergisi geriye çekilmelidir. En düşük emekli maaşı taban fiyata eşitlenmeli, fiyatlar her ay yahut her üç ayda bir, gerçek enflasyonun yüzde 25 üzerinde belirlenmelidir.”