Dermatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Necla Eryılmaz, “Ciltteki kaşıntı, insanı uykusundan uyandıran, günlük faaliyetlerinden alıkoyan zorlayıcı bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkar. Tanıya bazen kolay bir müşahede ile bazen de çok detaylı tetkikler sonucu varılabiliyor. Tanı kademesinde uyuz olma ihtimali düşünülmezse gereksiz tetkiklerle maddi kayıplar ve ruhsal badireler ortaya çıkabilir. Ayrıyeten tedavisiz geçen her an bulaşıcılık nedeniyle yeni hadiselere yol açabilir.
İnsanların birçok ben her gün duş alırım, çok titizim, uyuz bende nasıl olur, diye düşünür. Bu türlü düşünen ve uyuz hadisesi tespit ettiğimiz hastalara bazen espirili bir halde bu ‘Sosyete Uyuzu’ deriz. Hastalar kendilerinde uyuz görülmeyeceğini düşündükleri için kaşıntılı durumlarında birinci akıllarına alerji gelir. Bu süreçte, hastaya teşhis konuluncaya kadar kaç şahsa uyuz bulaştırıldığı bilinmez. Yani uyuz bana bulaşmaz olarak düşünmemek, inatçı kaşıntı durumunda çabucak bir dermatoloğa gitmek gerekir” dedi.
“CİLTTE KAŞINTI İLE KENDİSİNİ GÖSTERİR”
Uyuzun yalnızca beşerden beşere geçen bir parazit olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Eryılmaz, “Uyuz olayları aşikâr periyotlarda pik yapar. Son 2-3 yıldır yalnızca Türkiye’de değil dünyada da epeyce fazla uyuz olayı görülmektedir. Uyuz bir enfeksiyon hastalığıdır ve ciltte kaşıntı ile kendisini gösterir. Ciltte kaşıntı yapan başka hastalıklarla da epeyce sık karıştırılır.
Kaşıntılı hastalıklarda hastalar ferdî olarak eczanelerden yahut internet tavsiyesiyle çok değişik eserler kullanıldığı için teşhis da çok zorlaşır. Dermatolog olarak ortada kaldığımız uyuzun tipik bulgularını görmediğimiz hastalarımız olabilir. Kuşkulu durumlarda rastgele ilaç kullanmak yerine takip daha manalıdır. Evvelce uyuz hastalığını sıkıntı anlatırken son yıllarda toplu şuur ve hassaslığı artmış olduğu için hastalar daha kısa müddette hastaneye başvurmaktadırlar” halinde konuştu.
“İNSANDAN BEŞERE GEÇEN BİR PARAZİTTİR”
Uyuzun paraziter bir enfeksiyon olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Eryılmaz, “Uyuzun sebebi Sarcoptes scabiei hominis dediğimiz yani yalnızca beşerden beşere geçen bir parazittir. Uyuz; kaşıntı nedeniyle geceleri uyutmayan, tıpkı vakitte bulaştırıcılığı nedeniyle çok süratli yayılan ve tüm aile bireylerine ve temasta olduğu bireylere geçebilen bir enfeksiyon hastalığıdır. Ama o denli karşıdan bulaşan bir hastalık değildir. Uyuz temasla bulaşan bir hastalıktır. Uyuzun bulaşabilmesi için 15 dakikalık temas kafidir.
Uyuz olan biriyle yan yana oturmanız yahut onun oturduğu yere 15 dakika içerisinde oturmanız bile uyuz olmanıza sebep olabilir. Uyuz maalesef cilt altına girerek ilerleyen bir parazittir. Parazitler deri altına girer ve deri altında tüneller açarak ilerler. Biz bunlara silyon deriz. Bu tüneli oluşturabilmesi için ortalama 1 ay gerekir. Küçücük bir canlı olduğu için yavaş yavaş ilerler. Fakat bu ilerleme müddetinde yumurtalarını bırakır. Aslında sayıca çok fazla bir parazit yoktur.
Ortalama bir şahısta 10 – 15 adet parazit bulunur. Fakat bu kadar az olan bu parazit tüm bedeni kaşındırmaya kâfi. Tünel (silyon) görürsek teşhis kolaylaşır ancak gözle görmek zordur, dermoskop ve mikroskop yardımıyla teşhis netleştirilebilir” sözlerini kullandı.
“İLK BULGULARDAN BİRİSİ DE GECE KAŞINTISIDIR”
Uyuz hastalığının teşhis ve tedavisinde karışıklar olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Eryılmaz, “Stres kaynaklı kaşıntılar, ilaçla oluşan alerjik tepkiler yahut değişik nedenlerle dahili hastalıklarda oluşan kaşıntılar üzere bunların hepsi ciltte kaşıntıya yol açtığı için ayırt edilmesi zordur. Uyuzun birinci bulgularından birisi de gece kaşıntısıdır, ayrıyeten ciltte özel tutulum yerleri vardır.
Bir hastada uyuz düşündüğümüz vakit el ve parmak ortalarına, el bileğine, göbek etrafına, üst bacaklara bakarız, uyuz hadiselerinde sırt ender tutulan bir bölgedir. Erkeklerde genital bölge tutulumu sıktır. Bayanlarda göğüs etrafı epeyce sık tutulan yerlerdendir. Sonuç olarak maalesef giderek artan uyuz (skabies) olaylarına karşı uyanık olmalı, kaşıntı şikayetine bilhassa cilt bulguları eşlik ediyorsa tanıyı zorlaştırmamak için öncelikle bir dermatoloğa başvurmak gerekir.
Tedavide sistemik tedavi seçeneği şu anda ülkemizde yok. Tedavide kullanılan ilaçların uygulaması çok zahmetli de olsa kesinlikle uyulmalı, kulaktan dolma bilgi ve rastgele ilaçlarla tedavi mühleti uzatılıp hastalığın yayılması önlenmelidir’’ diye konuştu.